RESSAM REŞAT CEYLAN’IN GÖRÜNMEYENİ GÖRÜNÜR KILAN GİZEMLİ PORTRELERİ

Reşat Ceylan, “İsimsiz”, 2021, tuval üzerine yağlıboya, 90x110 cm.

Ressam Reşat Ceylan’ın hemen hemen tüm portre çalışmalarında, öznenin etrafında adeta bir plasentayı andıran bir doku bulunuyor ve bu doku ve portrelerin saydam görüntüsü, O’nu diğer sanatçılardan oldukça ayırıyor. Reşat Ceylan’ın dünya görüşü, tüm varlıkların etki altında olduğu bir felsefeye sahiptir. Etki kavramı soyut bir kavramdır ve görülemez. Ceylan, resimlerinde soyut kavramları görünür kılıyor.

Röportaj: Ümmühan Kazanç

Reşat Ceylan, “İsimsiz”, 2020, tuval üzerine yağlıboya, 110x130 cm.

Sevgili Reşat Ceylan, röportaj teklifimi kabul ettiğin teşekkür ederim. Her sanatçının, sanat hayatına başlamasıyla ilgili gerçekten çok özel bir hikayesi vardır. Bu bağlamda senin sanat rüzgârına kapılma hikayeni öğrenebilir miyiz? 2007 yılında Mersin Üniversitesi Güzel Sanatlar Bölümünü de birincilikle kazanmışsın. Ama üniversiteye başlamadan çok önce sen resim çalışmalarına başlamıştın değil mi?

Öncelikle nazik davetin karşısında çok mutlu oldum. Evet, ben de çok küçük yaşlarda sanat ile ilgilenmeye başladım. Sanata meyilli bir çocuktum. Sürekli resim çiziyordum, üniversiteye girdiğimde resim çizmeyi, boyanın nasıl kullanılacağını, kısacası işin tekniğine çoktan hakimdim. Üniversitede Veli Mert atölyesinde de sanatın teorik ve geri kalan teknik kısımlarını öğrendim.

Senin resim çalışmalarının ana merkezini portre çalışmaları oluşturuyor. Portre çalışmak senin için ne anlam ifade ediyor?

Erken resim dönemlerimde sık sık portreler çizerdim. Ben yaptığım işten keyif almayı seven ve keyif almak için çeşitli yollar arayan biriyim. Elbette bazen hedefe ulaşmak için zorluklara da katlanmak gerekir, işin zor tarafından da tutmak gerekir. Ben her ikisini de bir arada yapmak istedim. Portre çalışmak resim sanatının en zor alanıdır. Aynı zamanda bana keyif veren bir yanı da vardı. Bu yüzden o zamanlar benim için hem zor hem de keyifli olan portreye yöneldim. Tabi portre çalışmak zamanla çok kolay bir hale geldi.

Reşat Ceylan, “İsimsiz, 2018, tuval üzerine yağlıboya, 140x130 cm.

Hiper-realist resim tekniğini neo-ifadeci bir yorum ile birleştiriyorsun. Gerçekten çok özel bir portre tekniğin var. Bu teknik nasıl gelişti, biraz tekniğinin sırlarını bize anlatır mısın?

Üniversitedeyken hiper-realist bir yaklaşımla portreler çizmek beni çok heyecanlandırıyordu. İnsan teninde gözlemleyip tespit ettiğim tonları tek tek büyük bir sabırla işlemek çok haz veriyordu. Aynı zamanda bu detaylı tekniğin analitik bir düşünce yapısını da beslediğini fark ettim. En azından ben öyle hissettim. Kişiye göre değişebilir tabi. Daha sonraları kullandığım tekniğe dünya görüşümü ekledim. Bunun için bir kaç aylığına atölyeye kapanıp okumalar, araştırmalar yaptım. Dünyayı algılayış tarzımı, resimlerime olduğu gibi yansıttım. Bana göre tüm varlıklar etki altındadır. Hepsinin de kendilerine ait alanları var ve bu alanlara hem dışsal hem de içsel anlamda sürekli olarak bir şeyler eklenir. Benim sorunsalım görünmeyeni görünür kılma çabasıydı. Bu görüşü resimlerime ekleme biçimi üzerine kafa yorduktan sonra resim yapmaya devam ettim.

Reşat Ceylan, "İsimsiz", 2021, polyester, yağlıboya, demir, 250x130 cm.

Hemen hemen tüm portre çalışmalarında, öznenin etrafında adeta bir plasentayı andıran bir doku bulunuyor ve bu doku ve portrelerin saydam görüntüsü, seni diğer sanatçılardan oldukça ayırıyor. Bu dokuyu nasıl yorumlamalı sanat izleyicileri?

Benim dünya görüşüm tüm varlıkların etki altında olduğu bir felsefeye sahiptir. Etki kavramı soyut bir kavramdır ve görülemez. Ben resimlerimde soyut kavramları görünür kılıyorum. Onları bazen renklerle bazen parlak ya da mat renk geçişleriyle, bazen renkli dairesel şekillerle amorf olarak resmediyorum. Soyut ve somutun iç içe geçmesi, görülebilir olması benim temel düşüncemi oluşturuyor. Kısacası insan portresinin etrafındaki etki kavramının verdiği soyut şekilleri görünür kılıyorum.

Tabi ki betimlediğin portrelerin, görünen ve izlenen hikayelerinin dışında, alt katmanlarında anlattıkları çok özel hikayeler var. Resimlerinin öznesini oluşturan portreleri, sosyoloji, felsefe ya da psikoloji açısından değerlendirdiğimizde hangi sırlara ya da gizlere ulaşıyoruz?

Kısaca özetlemek gerekirse; cümleye parantez açmak gibi yaşamın içine parantez açıyorum. Yaşamın içindeki parantezin resmini çiziyorum. Birçok şey göründüğü gibi değildir sonuçta. 

Reşat Ceylan'ın eserlerinden bir seçki.

Bildiğim kadarıyla canlı model ile çalışıyorsun. Canlı model ile çalışmak nasıl bir fark yaratıyor?

Canlı modelin en büyük avantajı istediğiniz pozu vermesi ve arada kendiliğinden çıkan duruşların yeni fikirler vermesi. Tasarladığım projelere katkı sağlıyor.

Sanatın en çok nelerden besleniyor? Tiyatronun senin için çok ayrı bir önemi olduğunu biliyorum. Tiyatro senin plastik dilini nasıl etkiliyor?

Öncelikli olarak kendi benliğimden besleniyorum; dünya görüşüm, hissettiklerim, sezgilerim sanatımı oluşturan etkenler. Tiyatronun bende yarattığı etki çok önemli. Oyunculuk yapmanın en güzel yanlarından biri; kendinizi açılmış hissetmeniz. Resim bana geniş bir bakış açısı kazandırıyorsa, tiyatro da bakış açıma geniş bir bakış açısı daha ekliyor. Tiyatroya 20 yaşında başladım. Resim ve tiyatronun birbirini beslediğini fark ettim. Çizdiğim figürlere duygu ve düşünce eklemek olsun, mekanı üç boyutlu algılamak olsun, mekanı tasarlamak vb. gibi durumlarda tiyatronun bana katkısı oldu. Resim dışında heykel, dijital sanat ve sinema alanlarına da ilgim var. Bütün bunların sanatıma katkısı oluyor. Hayatın her anında sanatımı besleyecek bir şeyler bulabiliyorum. Her şey bakış açısına bağlı.

Reşat Ceylan, “İsimsiz”, 2022, tuval üzerine yağlıboya, 130x70 cm.

Bir iki istisna dışında resimlerinin konusunu kadınlar oluşturuyor. Kadın bedeni ve ifadesini senin için bu kadar özel kılan nedir? Çalışmaların güncel sosyal veya politik meselelerden nasıl etkileniyor?

Çalışmalarımın ana konusu etki kavramı. Doğadaki tüm canlılar ve nesneler bu kavramın etkisindedirler. Son zamanlarda kadın bedeni üzerinden çalışıyorum. Kadınların duygu ve düşünceleri daha yoğun yaşadıklarını düşündüğüm için burada kadını ön plana çıkardım. Modellerimin birçoğunun kadın olmasının da etkisi var.

Reşat Ceylan, "Mizantropi Kodları", 2019, Fotoğraf.

Çalışmalarını, resim anlayışını ya da tekniğine etkisi olan sanatçılar ya da düşünürler var mı?

Bana ilham veren filozoflar arasında; Jean-Paul SARTRE, Baruch SPINOZA, Immanuel KANT önde gelir. Diğer filozofların görüşlerini de inceliyorum. Benim resimlerimde oluşturduğum dünya; genelde farklı görüşlere sahip düşünürlerin de düşünce biçimlerinden oluşan bir dünya. Dış dünyayı düşünün. Dış dünyada sadece somut nesneleri ve canlıları görürüz. Benim oluşturduğum dünyada ise hem somut hem de soyut kavram ve düşünceleri görürüz. Hatta benim dünyamdaki figürler soyut kavramlara dokunup değiştirebilme özelliğine de sahipler.

Sanatta nasıl bir kariyer planlıyorsun? Gelecek ile ilgili projelerin nelerdir?

Hedefim dünyaya açılmak. Bunun için çok çalışmam gerektiğini biliyorum. Resim, heykel, video, kısa film, dijital sanat alanında projelerim var. Bir kısmını bitirdim, yarım projelerim de var. Bu projeleri önemli galeri ve müzelerde sergilemek için çalışıyorum.

Reşat Ceylan.

Reşat Ceylan Kimdir?

Resim ağırlıkta olmak üzere heykel, dijital sanat ve tiyatro alanlarında çalışmalar yaptı. 2007 yılında Mersin Üniversitesi Güzel Sanatlar Bölümünü birincilikle kazandı. 2002'den bu güne kadar yurt içi ve yurt dışı olmak üzere birçok sanatsal etkinliklere katıldı. Yapıtları, Türkiye dışında, Amerika, İsviçre, Almanya, Fransa, Mısır, Afrika ve Fransa’daki özel koleksiyonlarda bulunmaktadır. Çalışmalarını İstanbul’daki atölyesinde sürdürmektedir.

Kişisel Sergiler

"e(+)ki/ PARANTEZİN İÇİNDEKİLER", Gallery Anatolia / Ankara 2019

"e(+)ki/ GÖRÜNMEYENİ GÖRÜNÜR KILMAK", Niart Gallery / İstanbul 2016

"e(+)ki/ PORTRE" Mersin Ticaret ve Sergi Salonu / Mersin 2014

"e(+)ki/ DUYGU HELEZONLARI", Madallion Art Gallery / Ankara 2013

"Mezuniyet Sergisi" İçel Sanat Kulübü/ Mersin 2012

Katıldığı Bazı Etkinlikler

“İstanbul Sanat ve Antika Fuarı”, Neo Art Gallery 2021

“Bodrum Sanat ve Antika Fuarı”, Gala Galeri 2021

“Artcontact İstanbul Çağdaş Sanat Fuarı”, Tabularasa Transnational Art 2021

“2. Ulusal Çevre Sanat Etkinliği”, Circular Çevre Sanat 2021

"Kırılgan İmge", Ahmet Yeşil Sanat Galerisi / Mersin 2021

"Art.Ist.Project", İstanbul 2020

"Euro Expoart", Neo Art Gallery / Forli İtalya 2019

“Seçki”, Uluslararası Plastik Sanatlar Kolonisi/ İstanbul 2018

"Euro Expoart", Neo Art Gallery/ Forli İtalya 2018

"Karma", Aslanart Gallery/ İngiltere 2018

“Art Ankara Çağdaş Sanat Fuarı”, Ankara 2017

"D'autres Couleurs", La Capitale Galerie / Paris 2015

Ödüller

Altın Melek Sanatta Başarı Ödülü, 2022

Güneş Ödülleri Yılın En İyi Ressamı Ödülü, 2022

Tabularasa Transnational Art Birincilik Ödülü, 2021

Mersin Üniversitesi Resim Yarışması Başarı Ödülü, 2010

11 Nisan Resim Yarışması Başarı Ödülü, 2005

11 Nisan Resim Yarışması Mansiyon Ödülü, 2001